Pnącza są niezastąpionymi roślinami w naszych ogrodach oraz zieleni miejskiej. Skutecznie osłaniają od kurzu, wiatrów, zanieczyszczeń, słońca, przeciwdziałają erozji gleby. Spośród wielu gatunków każdy znajdzie coś dla siebie. Od łatwych w uprawie, do bardziej wymagających, lubiących ciepłe stanowiska do cieniolubnych, na kwaśną ziemię lub na zwykłą ogrodową.
Często urządzając nowy ogród chcemy uzyskać świetny efekt za niską cenę. Pomóc nam w tym mogą rośliny pnące, które w polskich ogrodach potrafią już w kilka tygodni od posadzenia stworzyć zieloną zasłonę, również żywopłot. Z pewnością faworytem wśród nich jest rdestówka bucharska, inaczej Rdest Auberta (Fallopia baldschuanica, syn. Fallopia aubertii).
Rdest Auberta
Pnącze lubiące stanowiska osłonięte od wiatrów. W zimniejszych rejonach Polski mogą przymarzać końcówki pędów, jednak szybko wypuszczają nowe. Długie, białe wiechy pojawiają się od czerwca aż do mrozów. Jednak najważniejszą cechą Rdestu Auberta jest szybkość wzrostu. Docelowo dorasta nawet do 10-15 m, natomiast rocznie nawet do 6 m. Szczelnie okrywa podporę, idealnie nadaje się do osłaniania wysokich ogrodzeń, budynków, na altany, pergole i inne mocne konstrukcje.
Równie szybko rosną niektóre powojniki (Clematis) z grupy Tangutica, np. Bill McKenzie oraz z grupy Vitalba, np. Paul Farges.
Clematis Bill McKenzie
Powojniki te są bardzo mrozoodporne, łatwe w uprawie i wymagają jedynie cięcia korygującego jeśli akurat atakują inne rośliny, rosnące zbyt blisko. Kwitną latem, Bill McKenzie dodatkowo całą zimę pozostawia puszyste peruki.
Winobluszcz pięciolistkowy Murorum
Warte polecenia są również winobluszcze pięciolistkowe, ozdobne z zielonych liści oraz jesienią z granatowych kulek. Dodatkowo rośliny te zmieniają jesienią kolor liści na czerwono, dzięki czemu wprowadzają żywy kolor do ponurej jesieni. Winobluszcze zadowolą się większością gleb, stanowiskiem zarówno słonecznym jak i cienistym. Wśród nich najpopularniejsze są odmiany Murorum (odmiana typowo murowa, na ściany) i zaroślowy (typowy na kratki, pergole, altany itp.). Dorastają nawet do 10-20 m, roczne ich przyrosty to od 1 do 2 m.
Chmiel zwyczajny
Roślina, która wymaga silnego cięcia, gdyż wyrasta z części podziemnej to Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus). Szybko porasta ogrodzenie, jesienią wytwarza szyszki. Polecana jest odmiana Aureus o złotych liściach i szyszkach. Chmiel zadowoli się każdą glebą, zarówno na stanowisku słonecznym jak i w cieniu.
Inne warte sadzenia w ogrodzie, wymagające solidnych podpór to Kokornak wielkolistny (Aristolochia macrophylla) o wielkich, sercowatych liściach, Dławisz okrągłolistny (Celastrus orbiculatus) przebarwiający się jesienią na złoty kolor. Jeśli mamy odmianę męską (np. Hercules) oraz żeńską (np. Diana) na roślinie żeńskiej jesienią i zimą widnieją czerwono-żółte, ozdobne kulki. Do listy szybko rosnących pnączy można dodać jeszcze winorośl pachnącą (Vitis riparia), która dorasta do 10 m, jesienią zdobi ogród w kolorze żółtym, ma małe aczkolwiek silnie pachnące kwiaty, winorośl amurską (Vitis amurensis), winorośl japońską (Vitis coignetiae) – obydwie silnie rosnące o dużych, ozdobnych liściach, jesienią w kolorze purpurowym.
Jak widać, wybór jest szeroki, jednak należy pamiętać, że pnącza, które wytwarzają dużo gęstej masy potrzebują mocnych podpór. Ich miejsce sadzenia należy dobrze przemyśleć, aby nie zagłuszyły innych roślin, delikatnych i nieekspansywnych. Można je sadzić jako tymczasową osłonę, podczas gdy obok będą nam rosły zimozielone, wolno rosnące iglaki.
Na koniec
Pamiętajmy również o tym, aby sadzonki roślin kupować w sklepach specjalistycznych, gdzie można uzyskać od razu fachową pomoc i doradztwo w zakresie doboru roślin na potencjalne stanowisko w ogrodzie. Rośliny kupowane w marketach są zazwyczaj przesuszone, gdyż nikt ich nie podlewa, a odmiany pomieszane. Również tam brakuje osób, którym można zadać pytanie odnośnie pielęgnacji roślin oraz przygotowania stanowiska pod sadzonkę.
